บ้านแม่แจ๋ม

 “แม่แจ๋ม ... แจ่มแต้หนา” หรือ “แม่แจ๋ม ... แจ่มจริงนะ” วลีนี้มีความหมายอย่างที่กล่าว  จากหมู่บ้านเล็กๆที่แทบจะไม่มีคนรู้จัก กลายเป็นแหล่งท่องเที่ยวสำหรับคนรักธรรมชาติต้องปักหมุดไว้เพื่อเป็นเป้าหมายว่า ... ฉันจะไป    

บ้านแม่แจ๋ม

ตั้งอยู่ห่างจากอุทยานฯ แจ้ซ้อนมาอีกราว ๓๐ ก.ม. ในบริเวณพื้นที่ป่าเชิงเขา

ดอยลังกาทางด้านทิศเหนือสุด  ท่ามกลางหุบเขาอันสลับซับซ้อนโอบล้อมด้วยธรรมชาติ ไม่ว่าจะเป็นภูเขา ลำธาร ดอกไม้นานาพรรณ  และยังรายล้อมไปด้วยแหล่งน้ำพุร้อน ๔ ด้าน คือ น้ำพุร้อนแจ้ซ้อน น้ำพุร้อนสันกำแพง น้ำพุร้อนแม่ขะจาน และน้ำพุร้อนบ้านโป่งกุ่ม  

บ้านแม่แจ๋มเป็นถิ่นอาศัยของประชาชนหลากหลายกลุ่มชาติพันธุ์ที่มาอาศัยอยู่ในพื้นที่ที่มีสายน้ำไหลลัดเลาะผ่านกลางชุมชน  และจากจุดกลางหมู่บ้านนี้เราสามารถมองไปเห็นองค์พระใหญ่ วัดเวียงหวาย ซึ่งเป็นวัดสำคัญประจำหมู่บ้านศูนย์รวมแห่งจิตใจของชาวแม่แจ๋มด้านบนเขาได้อีกด้วย

พระใหญ่วัดเวียงหวายประดิษฐานบนเขา

       แต่เดิมบ้านแม่แจ๋มขึ้นอยู่กับบ้านขามแหล่งที่อยู่อาศัยหลักของชนเผ่าม้งและลาหู่ ต่อมาพ่ออุ้ยแก้ว-แม่อุ้ยเลย ขันเขียว ย้ายจากบ้านป๊อกมาซื้อที่ดินทำสวนเมี่ยงที่นี่ และได้จ้างงานคนต่างถิ่น ทำให้มีประชากรเพิ่มที่เป็นชนเผ่าเมี่ยน(เย้า) ลาหู่เหลือง (มูเซอ) และคนพื้นเมือง  มาถึงปัจจุบันบ้านแม่แจ๋ม มีจำนวน ๓ ป๊อก (หมู่บ้าน) ประกอบด้วย บ้านแม่แจ๋ม (คนเมือง) บ้านเย้าแม่แจ๋ม (ชาวเมี่ยน) และบ้านป่าคาแม่แจ๋ม (ชาวลาหู่)บ้านแม่แจ๋มจึงกลายเป็นดินแดนของ ๓ ชนเผ่า สื่อสารกันด้วยภาษาถิ่นถึง ๓ ภาษา คือ คำเมือง ภาษาลาหู่ และภาษาเย้า แต่ละชาติพันธุ์ที่อาศัยอยู่ที่นี่มีการแต่งกายเป็นเอกลักษณ์ของตนเอง   

ชาวบ้านประกอบอาชีพการเกษตรเป็นหลัก ความโดดเด่นอยู่ที่“กาแฟแม่แจ๋ม” เป็นกาแฟพันธุ์อราบิกา ปลูกด้วยวิถีเกษตรอินทรีย์ เดิมจำหน่ายเป็นผลผลิตเมล็ดกาแฟดิบภายหลัง มีการแปรรูปกาแฟขึ้นภายในหมู่บ้านและส่งจำหน่ายทั่วประเทศ

      

      อีกทั้งยังเป็นแหล่งปลูก”แมคคาเดเมีย”ที่ให้ผลผลิตได้เป็นอย่างดี นอกจากนำผลมาอบอบแห้งกินเป็นของทานแล้ว คนในพื้นที่ยังคิดค้นเมนูพิเศษ“น้ำพริกแมคคาเดเมีย” ขึ้นโดยนำเมล็ดถั่วแมคคาเดเมียมาตำรวมกับพริกหนุ่ม หอมแดง กระเทียม ได้เป็นน้ำพริกที่มีรสชาติหอมมันอร่อยไปอีกแบบ  

นอกจากนี้ ชุมชนยังได้รับการส่งเสริมจากโครงการหลวงในการปลูกพืชเมืองหนาวไม่ว่าจะเป็น สตรอร์เบอร์รี่ สวนพริกหยวก ลูกพลับ สาลี่ อโวคาโด เสาวรส อีกด้วย

บ้านแม่แจ๋ม ยังเป็น ๑ ใน ๘ โมเดลการพัฒนาธุรกิจชุมชนเพื่อเชื่อมโยงกับการท่องเที่ยวในกลุ่มที่พักโฮมสเตย์ กลุ่มอาหารและเครื่องดื่ม กลุ่มนำเที่ยวและขนส่ง กลุ่มผลิตภัณฑ์ชุมชม ภายใต้โครงการประชารัฐสร้างไทยพัฒนาล้านนาของธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร หรือ ธ.ก.ส. ซึ่งร่วมมือกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง อาทิ กระทรวงคลัง กระทรวงอุตสาหกรรม กระทรวงพลังงาน ธนาคารออมสิน เอสเอ็มอีแบงก์ กองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมือง สภาเกษตรกรแห่งชาติ ภาครัฐ เอกชนและประชาชนในพื้นที่ โดยผ่านการขับเคลื่อนเศรษฐกิจฐานรากอย่างยั่งยืน

   

       ในวันหยุดเสาร์-อาทิตย์ ชุมชนบ้านแม่แจ๋มจะมีการออกร้านจำหน่ายสินค้า บริเวณ ๔ แยกกลางหมู่บ้าน (เริ่มมาตั้งแต่เสาร์ที่ ๘ ธันวาคม ๒๕๖๑) นักท่องเที่ยวสามารถเช่าจักรยานปั่นชมทัศนียภาพภายในหมู่บ้านและยังมีบริการเช่าเต็นท์ด้วยนะ

เรื่องอาหารการกินนอกไปจากอาหารพื้นเมืองเหนือ และอาหารชาวเขาแล้ว บ้านแม่แจ๋ม ยังมีอาหารพื้นบ้าน"แม่แจ๋มจานเด็ด"ที่ขึ้นชื่อของเมืองปานอร่อยๆมาให้ลิ้มลองกันเพียบ อย่างยำไข่น้ำแร่ ยำใบเมี่ยง ไข่ป่าม น้ำพริกแมคคาเดเมีย ห่อหมกลาหู่ (ห่อหมกหมู) หน่อไม้หวาน พริกหวานยัดไส้ เป็นต้น 

ส่วนเรื่องของฝากจากแม่แจ๋ม ก็ต้องผลผลิตคจากเมล็ดกาแฟ เมล็ดแมคคาเดเมีย และ พืชผลการเกษตรเมืองหนาว ที่ติดไม้ติดมือไปให้ใครต่างก็ร้องว๊าว!!!

แหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติ

“กิ่ว”เป็นภาษาเหนือที่แปลว่า “เล็กๆ” มาจากลักษณะเส้นทางเดินเข้าไปยังสถานที่ที่มีความคับแคบ  เส้นทางเดินลัดเลาะไปตามริมขอบและสันเขา ที่มีโขดหินทั้งขนาดเล็กและขนาดใหญ่เป็นขั้นบันไดแบบธรรมชาติ ของที่นี่เป็น 2 จุดชมวิวที่ไม่มาถือว่าไม่ถึงแม่แจ๋ม นั่นก็คือ “กิ่วลม” และ ”กิ่วหิน”

กิ่วลม จุดชมวิวที่เพิ่งจะเปิดได้ไม่นานของบ้านแม่แจ๋ม จากจุดนี้สามารถมองเห็นทัศนียภาพของขุนเขาได้แบบพาโนรามา จะเห็นได้เลยว่าผืนป่าที่นี่ยังสมบูรณ์มากจริงๆ เห็นแบบนี้แล้วก็ชื่นใจอย่างบอกไม่ถูก

       

                กิ่วหิน ตั้งอยู่บนดอย “เขาตอกหิน” ในพื้นที่ดูแลของอุทยานแห่งชาติแจ้ซ้อน ห่างจากตัวเมืองลำปางประมาณ ๑๑๕ กิโลเมตร สูงจากระดับทะเล ๑,๔๓๑ เมตร ความสูงเป็นอันดับ ๓ ของ จ.ลำปาง รองจาก ภูลังกา และกิ่วฝิ่น

จุดท่องเที่ยวอันซีนแห่งใหม่ของเมืองลำปาง ที่เปิดให้นักท่องเที่ยวเข้าชมได้เมื่อครั้งเปิดหมู่บ้านแม่แจ๋ม  ทางเดินต้องใช้ความาระมัดระวังเพราะบางช่วงต้องปีนป่ายโขดหินซึ่งเป็นสันเขาแคบๆ ระยะทางประมาณ ๑๐๐ เมตร เพื่อขึ้นไปชมวิว ด้านบนอุดมไปด้วยธรรมชาติที่สมบูรณ์ สองข้างทางมองเห็นทะเลภูเขาแบบพาโนรามา  ณ จุดยอดดอยเป็นที่ตั้งของโขดหินขนาดใหญ่ เป็นจุดชมวิวเปิดโล่งมองเห็นวิวทิวทัศน์รอบด้าน ๓๖๐ องศา นักท่องเที่ยวมองเห็นผืนป่าอันอุดมสมบูรณ์ของ อ.เมืองปาน สลับกับแนวทิวเขายาวไกลสุดลูกตา ยังเป็นอีกจุดหนึ่งสำหรับชมพระอาทิตย์ขึ้นที่สวยงามและยังรอชมร่วมถ่ายภาพกับแสงสุดท้ายของวันได้อีกด้วย

พระอาทิตย์ขึ้นที่กิ่วหิน

จุดชมวิว ๓๖๐ องศา

“ ๑๐ สินค้า ๕ สถานที่ และ ๕ เมนูห้ามพลาด” ที่บ้านแม่แจ๋ม

                   

ขอขอบคุณภาพจาก ... โครงการแม่แจ๋ม...แจ่มแต้หนา

การเดินทางไปแม่แจ๋ม

      เส้นทางแรก คือ วิ่งมาจากอำเภอเมืองปาน จังหวัดลำปาง ไปตามถนนสาย ๑๒๕๒ ลำปาง - เชียงใหม่  เส้นทางที่มุ่งตรงมาจาก อำเภอเมือง จังหวัดลำปาง สู่สายแจ้ซ้อน ปางแฟน ตัดผ่านชุมชนบ้านแม่แจ๋ม รวมระยะทางประมาณ ๓๖ กิโลเมตร  

      อีกเส้นทางหนึ่งที่จะเข้าสู่หมู่บ้าน คือ เลือกใช้การมาจากจังหวัดเชียงใหม่ โดยใช้

เส้นทางจากอำเภอดอยสะเก็ด จังหวัดเชียงใหม่ วิ่งผ่านทางตำบลเทพเสด็จ รวมระยะทางประมาณ ๕๘ กิโลเมตร 

      การเดินทางขึ้นไปยังจุดท่องเที่ยวในหมู่บ้านแม่แจ๋มบางจุดจะมีเส้นทางค่อนข้างชัน  ชาวบ้านจะบริการนำเที่ยวด้วยรถกระบะ

ที่พักโฮมสเตย์บ้านแม่แจ๋ม: One Night Stay @ Bann Mae Jam   

o   บ้านพักอุทยานแห่งชาติแจ้ซ้อน  โทร. ๐๙๓ ๑๓๗ ๕๕๓๓ , ๐๘๙ ๘๕๑ ๓๓๕๕  

https://bit.ly/2WszYtN

o   Doi Maejam Riverside Home       โทร. ๐๘๐ ๑๒๘ ๒๕๒๘  

https://www.doimaejamcoffeelampang.com/

https://www.facebook.com/DoiMaejamFreshCoffee/

o   บ้านพรร่มเย็น  แม่แจ๋ม  ลำปาง         โทร. ๐๙๐ ๑๗๓ ๙๔๘๔  

https://www.facebook.com/phonromyen/

o   บ้านธารแสงดาว แม่แจ๋ม                  โทร. ๐๙๘ ๕๑๓ ๔๕๙๙  

https://www.facebook.com/palaphat2/

·         ต้องการพักค้างคืนสามารถติดต่อจองที่พักล่วงหน้าได้กับคณะกรรมการหมู่บ้าน สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่

นายสมบัติ    ปาแก้ว      ผู้ใหญ่บ้านบ้านแม่แจ๋ม             ๐๙๘ ๘๐๒ ๒๓๓๙  

นายเลาสาร แซ่จ๋าว         ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านบ้านแม่แจ๋ม     ๐๙๓ ๐๗๕ ๐๘๐๘ 

นายศิวณัฐ กองไฝ         ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านบ้านแม่แจ๋ม     ๐๘๐ ๑๒๘ ๒๕๒๘